Ald Tún

Het gedeelte weg van De Buorren richting Nes heeft in de loop der tijden verschillende namen gekend. Het meest voor de hand liggend was de benaming tot Nesserwei, een naam die nu nog vaak wordt gebruikt voor het gedeelte buiten de dorpskom (in Nes heet dit stuk weg juist weer Nijtsjerksterwei !). Vóór de straatnaamgeving van 1975 werd dit straatje ook wel Vaartweg genoemd, vanwege de ligging aan de dorpsopvaart vanaf de Peazens naar de Opslag.

Rond 1865 werden er in de ‘knik’ van de weg huizen voor arbeiders gebouwd. Een van die huizen had als naam ‘I

Ald Tún, 1934.
Gezien vanuit De Buorren richting Nes. Dit punt wordt vaak de Nesser-hoeke genoemd. Voordat er straatnamen kwamen in Easternijtsjerkerk (1973-1974) werd deze buurt (eerst) de Tunen of (later) de Nijbuorren genoemd, waarschijnlijk vanwege de nieuwe huizen die er in de dertiger jaren werden gebouwd.
Het huis links op de foto is al van 1909 en werd jarenlang bewoond door de familie Blom. Tussen de beide huizen op de foto werd in 1921 een pakhuis gebouwd voor koopman Sijtse R. Blom, deze familie had jarenlang een aardappelhandel. De boerderij recht

Gedurende de eerste dagen van de Duitse opmars door België naar Noord-Frankrijk tijdens de Eerste Wereldoorlog werden snelle successen geboekt. Op 5 september 1914 waren ze al gevorderd tot op 100 km van Parijs. Daarna stokte de opmars en ontstond een loopgravenoorlog: jarenlang bewogen de legers zich langzaam heen en weer op Franse bodem tot op 8 augustus 1918 de geallieerde legers een doorbraak forceerden aan de rivier de Somme en Rijssel en Douai beschoten.

Door deze ontwikkelingen ontstond er een grote vluchtelingenstroom waar de Duitsers mee in hun maag zaten. Zwitserland

Dit bruggetje over de Peazens verbindt het dorpsgebied van Nes met dat van Easternijtsjerk, ter hoogte van het boerderijtje aan het Ald Each (precies tussen Bollingwier en Ald Tún). Het werd vanouds vooral gebruikt door boeren van Nes die land aan de ‘andere’ kant van de Peazens hadden liggen. Dat het Zet al heel oud is, bewijst het kleine kaartje uit 1829 toen de grens tussen Oost- en Westdongeradeel precies werd bepaald in het kader van de totstandkoming van het kadaster. Boer Hartman Dirks Hartmans uit Nes had zes stukken land in eigendom aan de Easternijtsjerkster kan

In de Eerste Wereldoorlog zorgde ons dorp twee keer voor onderdak van vluchtelingen. Op 13 oktober 1914 kwamen 24 Belgen uit (de omgeving van) het gebombardeerde Antwerpen. Zij woonden tijdelijk in de beide consistoriën van de kerken: toen nog It Lokaal en De Efterdoar.

De eersten ging op 11 november alweer richting Antwerpen, de laatsten verdwenen op 27 februari 1915. Ze gingen met één persoon meer terug dan dat ze gekomen waren want op 18 oktober 1914 werd Joannes Baptista geboren. De lange reis naar het noorden zal moeder Joanna Geerts niet meegevallen zijn: zo

In 1872 stichtte Kornelis Bruining aan de latere Mûnewei een molen in het dorp. Maar lang daarvoor waren er ook al plannen om een molen in Easternijtsjerk te bouwen. In 1867 probeerde Wilhelmus Groenman dat, maar nog eerder, in 1830, werd er al een poging ondernomen om een molen te stichten. Dat deed de uit Ferwert afkomstige Rintje Luitjens van der Meulen, ‘koffijschenker’ en zoon van Luitjen Jans van der Meulen die molenaar was op De Hoop in Holwert. Zijn aanvraag ziet er alsvolgt uit:

“…dat hy suppliant vroeger aan ééne rog- en pelmole

Voor veel oudere Easternijtsjerksters een bekend stel dorpsgenoten. Deze opname is gemaakt tijdens de dorpsfeesten van 1970. Veelal deden Riep en Jantsje daaraan mee in Fries costuum, zoals hier op de foto. Ze woonden sinds 1937 op de boerderij Ald Tún 16. 
Op deze boerderij werd in de dagen (soms weken) voor het dorpsfeest gewerkt aan een versierde wagen voor de optocht. Getuigen zeggen dat het feest daarbij groter was dan bij het dorpsfeest zelf! 

{_216178 left 400px_}

In 1974 zijn ze verhuisd naar de door de vader van Jantje, bakker Sjoerd Hartman

Foto rechts hiernaast:
Ald Tún, de Opslag, 1925.
In de vaart ligt het skûtsje van turfschipper Wiltje Rozendal; hij bracht vanuit de veenkoloniën de turf naar Easternijtsjerk. 

Met een handkar vervoerde hij de turf in het dorp, school en kerk werden met paard-en-wagen bediend. Hij woonde zelf ook aan het Ald Tún.

Tweede foto:
De Opslag met het turfschip van Wiltje Rozendal, 1925.
Er is nog een foto bewaard van het turfschip van Wiltje Rozendal ongeveer uit dezelfde tijd. Hijzelf staat er niet op maar wel twee dochters en een