Dorpshuis de Singel
In 1862 werd in Achlum aan de Voorstraat (nu Dorpsstraat) een dorpscafé gebouwd. Het kapitale dorpscafé verrijkte het dorpsaanzien destijds behoorlijk. Het café heeft in de loop der tijden verschillende namen gehad zoals Café Fortuin, Café de Kromme Weg en Het Wapen van Franekeradeel.Verschillende uitbaters hebben het café gerund: Sije en Anna Gerlofsma, familie Wietse Groenewoud, Jappie en Klaske Groenewoud, familie De Jager, Bertha Smids en Harm de Vries (jaren 80), Tineke de Jong en Johannes van Dijk (1e klas kaatser) en Jacobus en Hieke Scheffer (jaren 90)
De dorpsverenigingen hielden hun activiteiten in het café, maar de kerkelijke verenigingen gebruikten daarvoor de consistorie van de Gereformeerde Gemeente (die kerk is verkocht in maart 2002 ) en het verenigingsgebouw “Op ’e Hichte”, van de Hervormde kerk.
In 1999 werd het café verkocht. Een drietal Achlummers (Tjerk Postma, Oep van der Tol en Jan Oosterhaven) maakten een plan voor een gebouw in eigen beheer op Het Vierkant (het kaatsveld van Achlum), waarin alle verenigingsactiviteiten plaats konden vinden. Tijdens de laatste vergadering in het café, waar dit plan werd gepresenteerd en besproken, nodigde Dorpsbelang tevens een voorlichter van Stichting Dorpshuizen Friesland uit. De voorkeur werd gegeven aan het bouwen van een nieuw multi-functioneel centrum, gerund door vrijwilligers en onder de vlag van Stichting Dorpshuis Achlum.
Voor het zover was, zaten veel verenigingen echter zonder locatie. De kerkelijke verenigingen konden nog hun eigen gebouwen gebruiken, de biljartvereniging verhuisde naar Cees Bosch op de Hitzumerweg 7, die zijn privé biljartkamer ter beschikking stelde en de kaartclub vond tijdelijk een plek in de huiskamer van Niek en Thea Zuurbier op De Wiske 2. (voormalig boer en café-eigenaren Café Greate Pier Kimswerd 1983-1993) Op dat moment verbouwden zij hun boerderij tot twee vakantieappartementen. Vanaf 2000 tot de opening van het Dorpshuis in 2004 kon men in ’t Nije Bûthús op vrijdag en zaterdagavond terecht voor een hapje en een drankje. Zo kon het verenigingsleven van Achlum, zij het, op verschillende plaatsen, gelukkig blijven bestaan.
Ondertussen was een bouwcommissie en het bestuur van Stichting Dorpshuis Achlum opgericht, onder leiding van Jan Oosterhaven, werd gekeken naar de beste locatie, subsidie aangevraagd, een bouwvergunning geregeld en kwam er geld beschikbaar van de gemeente. Veel acties, zelfwerkzaamheden en een grote ploeg vrijwilligers zorgden voor een kosten besparing van €150.000,- De bouw verliep voorspoedig. In maart 2003 ging de eerste paal de grond in en op 3 april 2004 vond de opening van Dorpshuis De Singel plaats, gelegen aan de Achlumer Singel, die aan de bestaande gymzaal van het dorp aangebouwd was. Met een café/bargedeelte, een centrale keuken, een tweetal vergaderzalen en sinds 2014 een jeugdhonk.
Alle dorpsverenigingen maken gebruik van het Dorpshuis. Het cafégedeelte is iedere vrijdag en zaterdag geopend vanaf ongeveer vijf uur. Door de weeks is het open voor de verenigingen die hun wekelijkse morgen/middag/avond met hun leden houden. Het tevens opgerichte Activiteiten Comité Achlum (A.C.A.) organiseert er activiteiten voor jong en oud. Het dorpshuis draait met vele vrijwilligers, er is een schoonmaakploeg, een rouw- en trouwploeg (voor catering bij begrafenissen en feesten) en een barploeg, waarbij men om de acht weken een week(end) dorpshuisdienst heeft. Gelukkig verloopt alles omtrent De Singel al jaren voorspoedig. Van Café Fortuin in 1862, naar De Kromme Weg, naar het Wapen van Franekeradeel, naar Dorpshuis De Singel. Gelegen aan de rand van het dorp, aan een kromme weg en met aan de gevel de vlag met het Wapen van Achlum. Met al haar enthousiaste vrijwilligers en bezoekers, verrijkt het kapitale Dorpshuis anno 2018 nog altijd behoorlijk het dorpsaanzien!
Colofon
Agaath Oosterhaven
